مشخصات و تفسیر پلاک الکتروموتور سه فاز

پلاک الکتروموتور حاوی اطلاعاتی دربار ساختار و مشخصات عملکرد موتور است. تقریبا اکثر الکتروموتورها دارای پلاک هستند. استانداردهای موتورهای الکتریکی با توجه به کشور سازنده تعیین می شوند. با این وجود، بیشتر الکتروموتورها زیر نظر دو نهاد اصلی صنعتی طراحی و ساخته می شوند: کمیسیون بین المللی الکتروتکنیکی (IEC) و انجمن ملی تولیدکنندگان برق (NEMA ). بنابراین، پلاک آنها نیز مطابق با استانداردهای این دو نهاد تعیین می شوند

خواندن و تفسیر صحیح اطلاعات پلاک الکتروموتورها به تشخیص دقیق‌تر ایرادات دستگاه و خرید الکتروموتور کمک می کند. از روی اطلاعات مندرج در پلاک موتور شما می توانید مطمئن شوید که دستگاه مناسب کارِ شما است یا خیر. همچنین، در صورت وجود ایراد، شرکت تعمیرکننده می تواند خدمات کارآمدتری ارائه دهد.

این مطلب از الکترومتحد به شما کمک می کند اطلاعات درج شده بر روی انواع پلاک موتور را با دقت بیشتری درک کنید.

تفسیر اطلاعات روی پلاک الکتروموتور

یک پلاک حاوی اطلاعات مفید زیادی درباره موتور مانند نوع آن، قدرت موتور، اندازه قاب و… است. در این مقاله ما پلاک یک موتور القایی الکتریکی سه فاز W22 Premium را که توسط کمپانی WEG ساخته شده است. مورد بررسی قرار می دهیم. همانطور که قبلا اشاره شد؛ فرمت و چیدمان دقیق اطلاعات پلاک موتور به سازنده و استانداردهایی که رعایت می شود (IEC یا NEMA)  بستگی دارد. بنابراین، زمانیکه بتوانید پلاک یک موتور را تفسیر کنید، درک پلاک الکتروموتورهای دیگر برای شما راحتتر می شود.

برای خرید الکتروموتور WEG کلیک کنید.

پلاک خوانی الکتروموتور سه فاز

تعداد فازها

این علامت نشاندهنده نوع منبع تغذیه ای است که موتور برای آن طراحی شده است. الکتروموتورها تک فاز یا سه فاز هستند. در این مثال، عدد ” 3 ” نشاندهنده این است که موتور موردنظر یک الکتروموتور سه فاز می باشد.

ولتاژ عملیاتی نامی (ولت)

این داده به شما می گوید که موتور در کدام ولتاژ بهره برداری می شود. پارامترهایی از قبیل ضریب توان، راندمان، جریان و ولتاژ در این قسمت وجود دارند. الکتروموتورها به گونه‌ای طراحی شده اند که در بازه تحمل +/-10% این ولتاژ کار کنند. استفاده از موتور در ولتاژ خارج از این بازه ممکن است منجر به عملکرد متفاوت دستگاه شود.

چرخه کاری

این پارامتر مدت زمانی که موتور می تواند در آن توان نامی خود را تحمل کند، نشان می دهد. علامت S1 به این معنی است که این موتور می تواند کار را به طور پیوسته انجام دهد. برای نشان دادن کار مداوم 24ساعت شبانه روز در 7 روز هفته از علامت “CONT” استفاده می شود. با این حال، رتبه بندی زمانی برخی موتورها می تواند کوتاهتر و بین 5 تا 60 دقیقه باشد. هر چند اکثر الکتروموتورها برای کار مداوم رتبه بندی می شوند.

درجه بندی موتور دمای محیط در مقابل زمانی است که می تواند در آن دما کار کند. استاندارد EIC موتورها را از این نظر به 10 درجه تقسیم بندی کرده است.

بازده

این پارامتر به شما می گوید که چند درصد از توان ورودی به خروجی کار از شفت موتور تبدیل می شود. موتور دارای راندمان اسمی است که روی صفحه نشان داده شده است. این راندمان متوسط است. هر چه این عدد به 100 درصد نزدیکتر باشد، هزینه مصرف برق کمتر می شود. چهار سطح راندمان موتور عبارتند از:

• راندمان استاندارد (IE1)
• راندمان بالا (IE 2)
• راندمان برتر (IE 3)
• راندمان فوق العاده (IE 4)

در پلاک الکتروموتور سه فاز مورد نظر ما، کد IE 3  به ما می گوید که دستگاه از راندمان برتر برخوردار است.

اندازه قالب

اندازه قاب ابعاد نصب مانند الگوی دهانه های پایه و ارتفاع شفت را مشخص می کند. ابعاد الکتروموتور بر اساس استاندارد NEMA برای میکروموتورها دارای 2 رقم است و ارتفاع شفت از پایین پایه را در شانزدهم یک اینچ نشان می دهد.

اندازه قاب در الکتروموتورهای بزرگ 3 رقمی است. 2 رقم اول نشاندهنده ارتفاع شفت در یک چهارم اینچ است. رقم سوم ابعاد سوراخ نصب پیچ است. هر چه طول بدنه موتور بیشتر باشد، فاصله بین سوراخ های پیچ و مهره های نصب در پایه بیشتر است. حرف مندرج در این قسمت نشاندهنده نوع قاب است.

این مطلب درباره موتورهای IEC (موتورهای متریک) هم صدق می کند. با این حال، در آنجا ارتفاع به میلیمتر اندازه گیری می شود.

درجه محافظت

IEC برای اندازه گیری میزان محافظت موتور در برابر محیط از یک رتبه بندی 2 رقمی حفاظت از ورود (IP) استفاده می کند. NEMA این مقدار را به صورت خلاصه توصیف می کند.

در مثال زیر، کد IP 55 به ما می گوید که موتور در برابر گرد و غبار محافظت می شود. همچنین، در برابر جت های آب از همه‌ی جهات محافظت می شود.

کلاس عایق

بالاترین درجه حرارت در داغ ترین نقطه موتور تاثیر جدی بر عمر دستگاه دارد. دمایی که در آن نقطه ایجاد می شود ترکیبی از دمای طراحی موتور و دمای محیط است. کلاس عایق نشاندهنده توانایی موتور برای تحمل دما در طول زمان است. موتورها قابلیت عایق بندی متفاوتی دارند. کدهای عایق تحمل حرارتی موتور برای عملکرد صحیح در دمای مشخص برای مدت زمان معینی را نشان می دهند. هر چه این مقدار بالاتر باشد، قابلیت گرمایش دستگاه بیشتر است. این کد بر اساس بالاترین دمایی است که مواد می توانند به طور دائم بدون تخریب یا کاهش طول عمر موتور تحمل کنند.  IES  کلاس‌ عایق را به 5 دسته مختلف تقسیم بندی کرده است:

کلاس A: 105c

کلاس E: 120c

کلاس B: 130c

کلاس F: 155c

کلاس H: 180c

همانطور که در عکس پلاک الکتروموتور زیر مشاهده می کنید، کلاس عایق موتور F است که نشان می دهد تحمل حرارتی آن 155 c می باشد.

تشخیض حداکثر دما از طریق پلاک خوانی الکتروموتور

هر کلاس عایق دارای حداکثر افزایش دمای سیم پیچ موتور و حداکثر درجه حرارت است. همچنین، افزایش دمای نقطه داغ را که مربوط به سیم پیچ های موتور است، نیز مشخص می کند.

فرکانس (HZ)

این پارامتر فرکانس برق ورودی را نشان می دهد. فرکانس  ورودی الکتروموتورها معمولا بین 50 تا 60 هرتز است. چنانچه بیش از یک فرکانس بر روی پلاک درج شده باشد (مانند تصویر زیر)، پارامترهای دیگری که در فرکانس ورودی موتور تاثیرگذارند نیز باید روی پلاک درج شده باشد.

قدرت نامی موتور

KW یا اسب بخار اصطلاح توان نامی موتور است که توانایی موتور در تحویل گشتاور مورد نیاز بار در سرعت نامی را نشان می دهد.

سرعت نامی موتور (RPM)

سرعت نامی موتور سرعتی است که در آن گشتاور تمام بار نامی در توان خروجی نامی تحویل داده می شود. این پارامتر معمولا بر حسب دور بر دقیقه می باشد. به سرعت نامی موتور، سرعت لغزش یا سرعت واقعی روتور نیز گفته می شود.

جریان عملیاتی نامی

این پارامتر با خروجی توان نامی به همراه ولتاز و فرکانس نامی متناظر است. چنانچه ولتاژ کمتر از مقدار مشخص شده باشد یا فازها نامتعادل باشند، احتمال اینکه جریان نامی از آمپراژ پلاک الکتروموتور منحرف شود، وجود دارد.

آموزش پلاک خوانی موتور: ضریب قدرت

ضریب قدرت بر روی پلاک به صورت ” PF” یا ” P.F” یا cos φ نشان داده می شود. این پارامتر معادل نسبت توان فعال (W) به توان ظاهری (VA) است که به صورت درصد بیان می شود.

دمای محیط

حداکثر دمای محیط (AMB) دمایی را که الکتروموتور می تواند در آن کار کند و نیز در حد تحمل کلاس عایق در حداکثر افزایش دما باشد را نشان می دهد. در تصویر زیر، دمای محیط موتور 40 درجه سانتیگراد است.

تفسیر پلاک الکتروموتور:ضریب بهره وری

ضریب بهره وری نشاندهنده مقدار اضافه باری است که یک موتور می تواند تحمل کند. الکتروموتورها غالبا طوری طراحی می شوند که بتوانند پاسخگوی افزایش موقت تقاضا نیز باشند. قدرت موتور برای رسیدگی به این خواسته‌ها را با ضریب بهره وری نشان می دهند.

به عنوان مثال، نمی توان انتظار داشت یک الکتروموتور با ضریب بهره وری 1.0 بیشتر از کیلووات پلاک خود کار کند. اما یک موتور با ضریب بهره وری 1.15 قادر است به طور موقت بارهایی تا 15 درصد بیشتر از کیلووات نامی خود را به طور ایمن تحمل کند.

به طور کلی، توصیه نمی شود که الکتروموتورها به طور مداوم بالاتر از بار نامی خود کار کنند. این کار در طولانی مدت منجر به کاهش سرعت، گرمای بیش از  حد، کاهش راندمان و کاهش ضریب قدرت موتور می شود که همه اینها بر طول عمر مفید دستگاه تاثیر می گذارند.

ارتفاع

این مشخصه حداکثر ارتفاع از سطح دریا را که در آن الکتروموتور قادر است تمام مشخصات مندرج بر روی پلاک را برآورده سازد  و نیز موتور در افزایش دمای طراحی خود باقی بماند را نشان می دهد. الکتروموتور در زیر این ارتفاع خنک‌تر و بالاتر از آن، ممکن است داغ‌تر کار کند.

وزن موتور

این پارامتر وزن الکتروموتور را نشان می دهد. وزن این موتور 78 کیلوگرم است.

شماره سریال

در این قسمت شماره سریال الکتروموتور درج شده است. شماره سریال هر موتور منحصر بفرد است. بنابراین، دانستن آن می تواند در زمان ارتباط با تولید کنندگان یا شرکتهای تعمیراتی به شما کمک زیادی کند

امیدواریم اطلاعات ارائه شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد. در صورتی که سوالی در خصوص تفسیر پلاک الکتروموتورها دارید،  می توانید در قسمت نظرات از ما بپرسید یا با ارائه پیشنهادات خود، ما را در بالا بردن کیفیت مقالات یاری کنید.